Artikel

Heb jij klanten die vóór 1 januari 2014 een ontslagvergoeding hebben ontvangen, ook wel een gouden handdruk genoemd? Grote kans dat deze is ondergebracht in een gouden handdrukverzekering, op een bankspaarrekening of in een stamrecht-BV. Veel van deze producten naderen nu hun einddatum, wat jouw klant voor een belangrijk keuzemoment plaatst. Dit artikel bied je als adviseur een verdiepend inzicht in de mogelijkheden en fiscale aandachtspunten, met specifieke aandacht voor de complexiteit rondom de stamrecht-BV en de mogelijkheden rond uitkeringsvarianten.

De stamrecht-BV: behouden of overdragen?

Wanneer een gouden handdruk is ondergebracht in een stamrecht-BV, beschikt jouw klant over een fiscaal gefaciliteerd recht op periodieke uitkeringen. Deze structuur was vóór 2014 populair, maar vereist anno 2025 een grondige heroverweging. De centrale vraag is: is het nog steeds een logische keuze om de stamrecht-BV aan te houden, of is overdracht van het kapitaal naar een verzekeraar of bankspaarproduct  een verstandiger alternatief?

Voordelen van de stamrecht-BV

• Flexibiliteit: binnen en rekening houdend met de wettelijke fiscale kaders bepaalt de klant zelf wanneer, hoe vaak en met welke omvang er wordt uitgekeerd.
• Beleggingsvrijheid: het kapitaal kan vrij worden belegd, opgepot of zelfs onder voorwaarden aan de directeur-grootaandeelhouder (DGA) zelf worden uitgeleend, bijvoorbeeld voor de eigen woning.
• Uitstel van belastingheffing: zolang er geen uitkeringen plaatsvinden, is er geen heffing in box 1 verschuldigd. Evenmin is er sprake van box 3-heffing.

Nadelen en risico’s van de stamrecht-BV

• Administratieve lasten: een BV brengt jaarlijkse verplichtingen met zich mee, zoals het opstellen van een jaarrekening en het doen van aangifte vennootschapsbelasting.
• Structurele kosten: de kosten voor oprichting, boekhouding en fiscale begeleiding kunnen aanzienlijk zijn.
• Fiscale risico's: onjuist uitgevoerde handelingen, zoals een te hoge lening aan de DGA of onzakelijke transacties, kunnen door de Belastingdienst correcties of boetes worden opgelegd. De volledige waarde wordt dan in één keer progressief belast. Er is ingeval van een stamrechtuitkering overigens geen sprake meer van revisierente.
• Liquiditeits- en beleggingsrisico: als het vermogen binnen de BV daalt door tegenvallende beleggingsresultaten, kan het zijn dat de stamrechtverplichting niet meer volledig kan worden uitgekeerd.

Alternatief: overdracht naar een verzekeraar of bank

Voor wie af wil van de kosten en administratieve lasten die een stamrecht-BV met zich meebrengt kan overdracht van de stamrechtverplichting een logische stap zijn. Dit is vooral verstandig bij kleinere kapitalen (indicatief: onder de €75.000) of wanneer de klant eenvoud en voorspelbaarheid wenst.

• Verzekeringsproduct: de begunstiging bij overlijden is helder te structureren en een levenslange uitkering is mogelijk. Tevens zijn er twee hoofdvormen:
  • Uitgestelde stamrechtverzekering: de uitkering start op een later moment, bijvoorbeeld bij pensionering. Tot die tijd groeit het kapitaal afhankelijk van de gekozen rente of beleggingen;
  • Direct ingaande stamrechtverzekering: je ontvangt direct periodieke uitkeringen (bijvoorbeeld maandelijks of per kwartaal).

Er bestaan dan de volgende mogelijkheden:

• • Garantieverzekering: dit biedt een vaste rente, heeft geen of weinig beleggingsrisico, maar levert doorgaans een lager rendement op.
  • Beleggingsverzekering: heeft potentieel een hoger rendement, maar dat is wel afhankelijk van het marktrisico en de fondskeuze.

• Bankspaarproduct: biedt eenvoud, lage kosten en een transparant uitkeringsschema. Flexibiliteit is echter beperkt; eenmaal ingegaan, zijn de uitkeringen niet meer aan te passen. Een bankspaarproduct valt onder het depositogarantiestelsel.

Let op: Bij overdracht moet de overdrachtswaarde van de stamrechtverplichting correct worden vastgesteld. Het is essentieel om dit proces met een fiscalist af te stemmen om fiscale sancties te voorkomen.

Drie opties bij expiratie van de polis

Wanneer de gouden handdrukverzekering of -rekening expireert, heeft jouw klant drie keuzes.

Optie 1: kapitaal in één keer laten uitkeren
De klant kan het kapitaal in één keer laten uitbetalen. Dit is vaak de minst aantrekkelijke optie. Het volledige bedrag wordt namelijk in één keer progressief belast in box 1 tegen maximaal het toptarief. Dit kan, zeker bij grotere bedragen, leiden tot een aanzienlijke belastingclaim.

Optie 2: kapitaal laten doorgroeien (uitstellen)
Door de verhoging van de AOW-leeftijd valt de oorspronkelijke einddatum vaak te vroeg. De klant mag het kapitaal daarom verder laten renderen (doorgroeien).

Aandachtspunten bij uitstel:

• Uiterste einddatum: Het uitstellen mag tot uiterlijk 31 december van het jaar waarin de klant de AOW-leeftijd bereikt. De periodieke uitkeringen moeten dan uiterlijk in het daaropvolgende kalenderjaar starten.
• Overlijden tijdens de uitstelfase: Mocht de klant overlijden vóór de einddatum, dan komt het opgebouwde kapitaal toe aan de begunstigden. Dit zijn doorgaans de partner of kinderen jonger dan 30 jaar. Zij kunnen met dit kapitaal een nabestaandenlijfrente aankopen. Dit resulteert in een periodieke, belaste uitkering voor de nabestaanden. De aankoop hiervan moet plaatsvinden binnen een ruime termijn, namelijk uiterlijk op 31 december van het tweede kalenderjaar na het jaar van overlijden.

Optie 3: Een periodieke uitkering aankopen
De meest gangbare keuze is om met het kapitaal een direct ingaande periodieke uitkering aan te kopen, als aanvulling op het (pensioen)inkomen.

Belastingheffing en looptijd

• De periodieke uitkeringen worden per uitkering belast in box 1 tegen het dan geldende inkomstenbelastingtarief. Dit spreidt de belastingdruk. Een belangrijk voordeel is dat na het bereiken van de AOW-leeftijd vaak een lager belastingtarief geldt over inkomens die in de lagere schijven vallen, wat een positief effect heeft op de netto-uitkering.
• De minimale looptijd van de uitkering is fiscaal begrensd door een sterftekans van minimaal 1%. Concreet betekent dit dat de kans dat de verzekerde overlijdt gedurende de totale looptijd van de uitkeringen ten minste 1% moet zijn. Dit voorkomt zeer korte uitkeringsperiodes die fiscaal als een verkapte eenmalige uitkering kunnen worden gezien. De leeftijd van de klant is hierbij bepalend. Is er gekozen voor overgang van de uitkering na overlijden van de klant (zie begunstiging hierna), dan geldt ook voor deze verzekerde dat de looptijd moet voldoen aan de norm van 1%.

Begunstiging en contraverzekering

• Bij aanvang kan gekozen worden om de uitkering bij overlijden over te laten gaan op de partner of kinderen die de leeftijd van 30 jaar nog niet hebben bereikt. Bij de keuze voor kinderen onder de 30 jaar, kan de looptijd flink oplopen vanwege het moeten voldoen aan de 1% norm.
• Een aanvullende optie is de contraverzekering. Dit is een aparte overlijdensrisicoverzekering die naast de periodieke uitkering wordt afgesloten. Mocht de klant vroegtijdig overlijden en er zijn geen begunstigden dan keert de contraverzekering een bedrag uit aan de nabestaanden (bijvoorbeeld het resterende kapitaal). Dit biedt zekerheid dat het geïnvesteerde kapitaal niet ‘verloren’ gaat aan de verzekeraar. Hier staat wel een premie tegenover, die de periodieke uitkering verlaagt. Vaak wordt deze verzekering tegen een éénmalige premie gesloten.

Wettelijke termijnen

• Uitstellen: de polis mag maximaal doorlopen tot het jaar waarin de klant de AOW-leeftijd bereikt.
• Start uitkering: de periodieke uitkering moet uiterlijk starten in het kalenderjaar volgend op het jaar waarin de AOW-leeftijd is bereikt.
• Overlijden: bij overlijden tijdens de uitstelfase hebben de partner of kinderen (tot 30 jaar) tot en met 31 december van het tweede jaar na het overlijdensjaar de tijd om een nabestaandenuitkering aan te kopen.

Mogelijkheden bij Onderlinge 's-Gravenhage

Ben je benieuwd naar onze tarieven voor het uitstellen of uitkeren van de gouden handdrukverzekering? Ga naar het Levenportaal in OG Connect en maak een vrijblijvende offerte voor je klant. Nog geen aanstelling? Laat hier je gegevens achter voor een aanstelling en wij nemen snel contact met je op. 

Wil je een klantvraagstuk bespreken? Samen vinden we de beste aanpak. E-mail je vraag naar partnermanagement@ogmail.nl